Onlangs heb ik ook een podcast geplaatst rondom het onderwerp veranderen. Zoals ik daarin ook zeg, hoor ik vaak dat mensen de uitdrukking hebben: Zo ben ik nu eenmaal! Dit klopt echter feitelijk niet. Want jij kunt zeker veranderen wanneer jij dit wilt! Dat is niet gemakkelijk, maar het is wel te doen. Het is handig als je dan eerst wat meer weet over hoe dit in elkaar steekt. Dat leg ik in de genoemde podcast uit. Luister deze dus vooral even. In deze blog ga ik meer in op wat je kan helpen om meer te zijn wie je wilt zijn. En hoe je dus verandering teweeg kunt brengen bij jezelf.
Verandering heeft tijd nodig
Iets veranderen aan jezelf gaat niet zomaar. Hier is wel enige inzet voor vereist. Het gaat niet vanzelf. Belangrijk is dat je eerst begrijpt hoe je in elkaar zit. Heel veel dingen doen we namelijk onbewust, zonder er verder over na te denken. Het is daarom belangrijk om eerst stil te staan bij hoe jij reageert op of in situaties en waar je precies op reageert, of op aanslaat. Vaak zijn het de triggers, die je doen reageren. Deze triggers komen voort uit hoe je bent opgevoed, in welke omgeving je bent opgegroeid, welke interesses je wel of niet hebt en wat er vaak tegen je gezegd is en jij van overtuigd bent geraakt. Op zich maakt het niet uit waar de trigger vandaan komt. Voor nu is het vooral belangrijk dat je erachter komt op welke triggers je reageert, je aanslaat.
Met vaststellen op welke triggers je reageert ben je er helaas nog niet. Het is namelijk niet zo dat je jouw manier van reageren heel eenvoudig verandert. Verandering kost tijd. Allereerst heb je tijd nodig om erachter te komen waar je op reageert. Vervolgens is het goed om na te denken over wat jij belangrijk vindt, welke passende reactie je graag zou hebben. Ook bij situaties waarbij je vaak zegt “Het is gewoon zo”. Kijk in dat geval even of jij dit ook echt zo vindt. Weet je het zeker? Hoe weet je dan dat jij dit zo echt vindt (of niet natuurlijk…)? Ik ben hier niet tevreden met antwoorden als “Dat zei mijn moeder altijd” of “Ik weet niet anders”. Ga hierbij echt na wat jij er zelf van vindt. Sta hier serieus bij stil en ben eerlijk naar jezelf. Want aan jezelf toegeven dat jouw reactie beter anders kan is de eerste stap voor verandering. Dat wil niet zeggen dat je direct in actie moet springen. Dat zou misschien wel beter zijn, maar je kunt hier zelf keuzes in maken. Wat helpt bij het maken van dergelijke keuzes is, als je nadenkt over zo’n situatie, wat als deze zo blijft als deze is? Wat betekent dat voor jou?
Wie wil jij zijn?
Een belangrijke vraag om bij stil te staan: Wie wil jij zijn? Wat vind jij belangrijk? Welke waarden horen echt bij jou? En wat zou je liever wat meer uitstralen? Ik heb een lijst voor je gemaakt met waarden, deze vind je aan het einde van dit blogartikel. Deze lijst kan je helpen om erachter te komen wie jij wil zijn, wat voor jou belangrijk is. Bedenk erbij of geldt: “Ik doe zo” of “Ik ben zo”. Want bij “Ik doe zo” kun je nog wat veranderen. Bij “Ik ben zo” ligt het veel meer vast. Als je het voor jezelf hardop zegt, merk je dit verschil ook.
Heb je een rijtje kunnen maken van waarden die belangrijk zijn voor jou, die jij wilt uitdragen? Dan is het eerst van belang om te kijken wat je al vaak doet en waar je nog wat meer naartoe kunt werken. Zet dus de waarden op een rij, van wat je al doet. In een andere rij zet je de waarden die je wel meer aandacht wil geven of wilt uitdragen. Met deze laatste gaan we aan de slag!
Stap voor stap aan de slag
Kies uit de ‘Dit zou ik meer willen’ lijst een waarde waar je mee aan de slag wilt. Zorg dat je het jezelf niet te moeilijk maakt. Als het iets is, waarvan jij nog echt niet weet hoe je dit kunt gaan doen of waar de stappen nogal groot zijn, dan is het niet slim om daar mee te starten. Je wilt natuurlijk niet direct ontmoedigd raken. Kies de eerste keer iets wat snel een succes kan zijn en wat redelijk gemakkelijk te doen is voor jou.
Ik geef eerst even een voorbeeld ter uitleg. Ik ben een hele tijd geleden al gestart om meer te leven naar mijn waarden. Ik heb toen gekeken naar wat ik belangrijk vond voor mezelf. Hier kwamen een paar waarden uit. Eén daarvan was warmte. Ik koos hiervoor, omdat ik wat meer samen wilde zijn met mijn kinderen en écht contact met ze wilde maken. Vervolgens heb ik gekeken naar wat de kleinste stap kan zijn die hieraan bijdraagt. Ik bedacht om samen met mijn kinderen op de bank te gaan zitten en een gesprekje te voeren over hoe de dag geweest is. Dat lijkt misschien een te kleine stap, maar elke stap telt en dit was een voor mij realistische en haalbare stap in een drukke tijd. Ik wist ook dat ik dit voor elkaar zou krijgen. Op het moment dat je het dan doet, voelt het direct goed! En daar gaat het ook om. Daarna kan je verdere stappen zetten.
Maak dus eerste kleine stappen en kijk naar de korte termijn om je vervolgens op de langere termijn te richten. Ik had bedacht dat ik op korte termijn iedere dag samen een momentje kon pakken met mijn kinderen. Vervolgens bedacht ik dat ik ook aan de kinderen zelf kon vragen hoe zij deze tijd samen in wilden vullen. Op langere termijn kan ik dan voor mezelf in mijn planning hier rekening mee houden en is het belangrijk dat ik meer grenzen stellen naar anderen toe om deze tijd vrij te houden voor wat ik belangrijk vind. Door dit letterlijk met mezelf af te spreken (en te noteren) heb ik een stok achter de deur om het ook te doen. En zo kun je dit ook weer verder uitbreiden als je dat wilt.
En nu ben jij aan de beurt!
Wanneer je voor jezelf bepaalt wat belangrijk voor jou is, is het allereerst goed om naar je gevoel te luisteren. Is de waarde die je hebt uitgekozen om mee aan de slag te gaan, ook echt iets wat JIJ belangrijk vindt. Onderzoek dit goed, want alleen dan kun je er goed mee werken. En doorloop dan de volgende stappen, enkel voor jezelf:
- Eerste stap | Wat is de kleinste, gemakkelijkste stap die ik de komende 24 uur kan zetten om mijn leven verder in de richting van deze waarde te brengen?
Wees zo concreet mogelijk! Bedenk uit te voeren acties en prik een dag, datum, tijd om deze stap te kunnen maken. - Plan van aanpak | Werk vervolgens een breder plan uit, waarin concrete, haalbare en aan tijd gekoppelde acties staan.
- Wat kun je voor acties voor de korte termijn bedenken?
- Wat kun je voor acties voor de langere termijn bedenken?
- Evalueren | Reflecteren is heel belangrijk. Ga regelmatig even rustig zitten om te bedenken hoe het vordert.
Evalueer voor jezelf of het lukt de geplande stapjes te zetten. Zo niet, maak de stapjes nog kleiner, of bedenk iets wat wel kan lukken. Sta vooral ook stil bij het gevoel dat het geeft als je deze stapjes gezet hebt. En dan vooral wat het voor jou betekent. Dat anderen het ook prettig vinden, is mooi meegenomen, maar het hier even vooral over hoe jij het zelf wil!
Succes en bij vragen hoor ik het wel hè!
Dit waardenoverzicht met 125 waarden is natuurlijk geen definitieve lijst. Laat je vooral niet tegenhouden door deze lijst, als je met waarden wilt gaan werken die hier niet op staan vermeld. De lijst is puur bedoeld ter illustratie en inspiratie.